Nếu muốn nêu đến một loại trà đặc trưng của nước ta. Thì hãy nghĩ ngay đến Trà Sen Tây Hồ. Vì trà sen là một sáng tạo đến từ Việt Nam. Đây là sự kết hợp tuyệt vời giữa quốc hoa, cùng với thức uống yêu thích của người Việt, đó là trà.

TRÀ SEN TÂY HỒ LÀ GÌ?

“Sen mùa hạ, cúc mùa thu”, thế nên cứ đến mỗi mùa này thì những người bạn làm trà ở Hà Nội, mà mình quen trên Facebook, lại bận bịu với với các mẻ trà ướp hương mới.

Trà nào thì cũng thơm, cũng ngon. Nhưng riêng trà sen Tây Hồ thì luôn mang đến sự mong đợi lớn của nhiều người yêu trà. Cứ đến vụ trà sen là nhiều người lại cố tìm mua được vài gói trà hay vài bông trà ướp sen xổi.

Trà sen Tây Hồ là một dòng trà ướp hương đến từ các làng cổ quanh Hồ Tây như Quảng Bá, Tây Hồ và Nghi Tàm. Những làng cổ này nổi tiếng với nghề trồng cây cảnh và bán cá cảnh. Và đặc biệt là nghề ướp trà sen.

Không ai nhớ được trà sen ra đời từ bao giờ. Thời điểm được xác định khoảng 400 năm trước, tức là thời Vua Lê Chúa Trịnh, thì đã có cái thú thưởng thức trà sen Tây Hồ

Nghề ướp trà sen đã có từ lâu đời ở xóm Chùa, phường Quảng An (quận Tây Hồ, Hà Nội). Ở Xóm Chùa vẫn còn nhiều nhà theo làm nghề ướp trà sen đã ba thế hệ. Mỗi nhà lại có một bí quyết ướp trà khác nhau, không ai giống ai.

CÁC BƯỚC ƯỚP TRÀ SEN

Đã nói là bí quyết riêng nên không dễ để diễn tả chính xác từng công đoạn làm nên trà sen Tây Hồ. Và các bước được miêu tả sau đây cũng chỉ phác hoạ được một phần kỹ thuật ướp trà sen truyền thống mà thôi.

Để ướp trà thì việc đầu tiên cần làm đó chính là chọn trà ngon. Thông thường thì trà Tân Cương loại hảo hạng sẽ được chọn dùng để ướp trà. Hiện nay để đáp ứng yêu cầu riêng của khách hàng thì một loại trà xanh khác là trà Shan Tuyết cũng được dùng để ướp sen.

Trà ngon thì chắc chắn sẽ đi cùng hoa tốt. Và Sen Bách Diệp đến từ Tây Hồ cũng được chọn để ướp trà. Sở dĩ có tên gọi như vậy là vì mỗi đoá của giống sen này có đến cả trăm cánh.

Cứ đến mỗi mùa sen thì người làm trà phải hái những bông sen vừa chớm nở. Rồi tỉ mẩn tách lấy từng nhị hoa hay còn gọi là gạo sen. Gạo sen chính là nguyên liệu dùng để ướp trà.

Loài sen Bách Diệp Tây Hồ vừa thuần khiết vừa thanh tao. Nên khi làm mang sen về để ướp thì cũng có một số điều kiên kỵ. Khi ướp trà sen thì người làm trà phải tắm rửa sạch sẽ.

Không xịt nước hoa lên người.Không được giặt nước xả vải có mùi hương quá mạnh cho quần áo. Rồi phụ nữ trong chu kỳ kinh nguyệt cũng không được tham gia ướp trà.

Nghe thì có vẻ mê tín và cổ hũ. Nhưng theo những lão nghệ nhân thì đây là chuyện hoàn toàn có thật. Không làm theo thì cả mẻ sen có thể bị hỏng và phải bỏ đi.

Trà sen truyền thống

Cứ mỗi kg trà thì lại cần đến 2 lạng gạo sen để ướp. Mà để có chừng 2 lạng gạo sen thì phải cần đến khoảng 1.000 bông sen. Thế nên trà sen đắt không chỉ ở chỗ kỳ công, mà chi phí nguyên liệu cũng rất cao.

Để ướp trà thì lá trà khô được rắc thành một lớp mỏng lên chiếc nia bằng tre. Cứ một lớp trà thì lại rắc một lớp gạo sen. Ướp xong thì lại sấy than hoa hay sấy cách thuỷ. Rồi cứ lặp lại công đoạn ướp và sấy vài lần. Cho đến khi trà đạt đến độ hương yêu cầu thì thôi.

Trà sen ‘xổi’

Ngoài cách ướp trà theo phong cách truyền thống này. Thì trà sen còn có một cách ướp khác gọi gọi là ‘trà xổi’. Cách làm này rất đơn giản nên không cần nhờ đến nghệ nhân ướp trà mà ai cũng có thể tự làm được.

Chỉ cần cho một nắm trà nhỏ vừa đủ pha một ấm vào bông sen mới nở. Dùng lá sen gói hoa lại. Tiếp tục cắm bông hoa sen trong nước khoảng 2 ngày. Sau đó cho hoa vào ngăn mát tủ lạnh thêm một ngày nữa.  Cho vào túi hút chân không để hút lại, rồi để ngăn đá tủ lạnh dùng dần.

Tham khảo Set quà biếu Sen Phủ Tây Hồ Tiến Vua

ĐẶC ĐIỂM CỦA TRÀ SEN TÂY HỒ

Ở Việt Nam thì bất kỳ vùng quê nào cũng có đầm sen. Thế nhưng hoa sen ở Tây Hồ lại có một mùi thơm rất đặc biệt. Khiến cho trà sen Tây Hồ có hượng vị đặc trưng rất riêng mà không nơi nào có được.

Mình đã từng được uống qua trà ướp sen Đồng Tháp. Rồi sen Hà Nam. Vùng nào thì trà cũng rất thơm. Nhưng quả thật thì không nơi đâu có được mùi ngọt và dịu dàng của trà sen Tây Hồ.